Η έγκριση των εμβολίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση
Προτού ένα εμβόλιο εγκριθεί στην ΕΕ, πρέπει να υποβληθεί σε αυστηρές δοκιμές από τον παρασκευαστή του και στη συνέχεια σε επιστημονική αξιολόγηση από τις ρυθμιστικές αρχές. Στις αρχές αυτές συμπεριλαμβάνονται ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων και άλλες ρυθμιστικές αρχές οι οποίες εδρεύουν στις χώρες της ΕΕ/του ΕΟΧ.
Στις δοκιμές περιλαμβάνεται έλεγχος της ποιότητας του εμβολίου:
- της καθαρότητάς του·
- των συστατικών του, συμπεριλαμβανομένων των αδρανών συστατικών ή των «εκδόχων» του·
- του τρόπου παρασκευής του.
Στη συνέχεια, ο παρασκευαστής πραγματοποιεί δοκιμές σχετικά με τις επιδράσεις του εμβολίου, οι οποίες περιλαμβάνουν εργαστηριακές δοκιμές και δοκιμές σε ζώα.
Ακολουθεί πρόγραμμα κλινικών δοκιμών σε ανθρώπους. Ο παρασκευαστής του εμβολίου υποβάλλει το εμβόλιο σε τρία στάδια κλινικών δοκιμών με τη συμμετοχή ολοένα και αυξανόμενου αριθμού ατόμων σε κάθε στάδιο. Το πρόγραμμα αυτό πρέπει να ακολουθεί αυστηρά πρότυπα καθώς και τις διαδικασίες και τα πρωτόκολλα που έχουν οριστεί από τις ρυθμιστικές αρχές:
Αυτό μπορεί να διαρκέσει περίπου δέκα έτη από την αρχική ιδέα έως την έγκριση, αλλά μπορεί επίσης να συμβεί ταχύτερα σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία. Για παράδειγμα, τα εμβόλια κατά της νόσου COVID-19 αναπτύχθηκαν σύμφωνα με τις ίδιες κανονιστικές απαιτήσεις για την ποιότητα, την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα που ισχύουν και για άλλα εμβόλια. Ωστόσο, η ανάπτυξη ήταν πολύ ταχύτερη λόγω των σημαντικών κοινών προσπαθειών και των κεφαλαίων που διατέθηκαν για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Βασίστηκε επίσης σε δεκαετίες έρευνας σχετικά με τις νέες τεχνολογίες εμβολίων, όπως τα εμβόλια mRNA.
Στο τέλος του προγράμματος δοκιμών, ο παρασκευαστής του εμβολίου υποβάλλει τα αποτελέσματα στις ρυθμιστικές αρχές φαρμάκων της Ευρώπης στο πλαίσιο αίτησης για τη "χορήγηση άδειας κυκλοφορίας".
Οι ρυθμιστικές αρχές μπορούν να εγκρίνουν το εμβόλιο μόνο εφόσον από την επιστημονική αξιολόγηση των αποτελεσμάτων των δοκιμών προκύπτει ότι τα οφέλη του υπερτερούν των κινδύνων που συνδέονται με αυτό.
Οι ρυθμιστικές αρχές φαρμάκων μπορούν να διενεργούν επιθεωρήσεις προκειμένου να διασφαλίζουν ότι οι πληροφορίες που παρέχονται από τον παρασκευαστή του εμβολίου είναι αξιόπιστες. Επιπλέον, μπορούν να διενεργούν δοκιμές για να εξασφαλίζουν ότι οι παρτίδες των εμβολίων που κυκλοφορούν στην αγορά ανταποκρίνονται στην αναμενόμενη ποιότητα και έχουν παρασκευαστεί σωστά. Για κάθε παρτίδα εμβολίων που κυκλοφορεί στην αγορά της ΕΕ οι εταιρείες είναι υποχρεωμένες να διενεργούν αυστηρές δοκιμές, για τις οποίες τα κριτήρια αποδοχής προκαθορίζονται από τις αρχές.
Σχετικό περιεχόμενο
Έγκριση φαρμάκων στην ΕΕ
Για όλα τα φαρμακευτικά προϊόντα απαιτείται έγκριση προτού αυτά διατεθούν στην αγορά και καταστούν διαθέσιμα στους ασθενείς.
Πώς αξιολογεί ο ΕΜΑ τα φάρμακα
Ο EMA είναι αρμόδιος για την επιστημονική αξιολόγηση των αιτήσεων που αφορούν την κεντρική διαδικασία χορήγησης αδειών κυκλοφορίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Από το εργαστήριο στον ασθενή - η διαδρομή ενός φαρμάκου
Παρακολουθήστε τη διαδρομή ενός φαρμάκου για ανθρώπινη χρήση που αξιολογείται από τον EMA σε αυτό το διαδραστικό χρονοδιάγραμμα.
Ενημερωτικό γράφημα — COVID-19: Συντονισμός σε επίπεδο ΕΕ για ασφαλή και αποτελεσματικό εμβολιασμό
Οφέλη από τον εμβολιασμό
Τα εμβόλια προλαμβάνουν ασθένειες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν προβλήματα υγείας, αναπηρίες ή θάνατο. Πολλές ασθένειες είναι πλέον σπάνιες λόγω του εμβολιασμού
Παρακολούθηση της ασφάλειας των εμβολίων και εμφάνιση ανεπιθύμητων ενεργειών
Μετά την έγκριση των εμβολίων, οι ενωσιακές και οι εθνικές αρχές παρακολουθούν συνεχώς τις ανεπιθύμητες ενέργειες σε άτομα που εμβολιάζονται.
Η αποτελεσματικότητα των εμβολίων
Tα εγκεκριμένα εμβόλια είναι αποτελεσματικά στην πρόληψη ασθενειών, σοβαρών συμπτωμάτων και στη μείωση της μετάδοσης.
Τρόπος δράσης των εμβολίων
Μάθετε πώς τα εμβόλια προστατεύουν τους ανθρώπους ενεργοποιώντας την ανοσολογική απόκριση.
Η λήψη αποφάσεων σχετικά με τα εμβόλια που χορηγούνται στις διάφορες ευρωπαϊκές χώρες
Μάθετε πώς οι ευρωπαϊκές χώρες αποφασίζουν ποια εμβόλια θα αποτελέσουν μέρος των εθνικών τους προγραμμάτων εμβολιασμού.