Kinkhoest

Factsheet

Wat is kinkhoest?

Kinkhoest is een zeer besmettelijke bacteriële ziekte van de longen en luchtwegen. Het wordt ook wel pertussis genoemd. De ziekte wordt veroorzaakt door bacteriën in de mond, neus en keel van een besmette persoon.

Symptoms of pertussis

Wat zijn de symptomen van kinkhoest?

Symptomen beginnen doorgaans 7 tot 10 dagen na infectie, maar kunnen zich ook pas 21 dagen na infectie voordoen:

  • In het begin lijken de symptomen op die van verkoudheid (niezen, loopneus, lichte koorts en hoesten).
  • Binnen twee weken wordt de hoest zwaarder en wordt deze gekenmerkt door episoden van veelvuldig en snel hoesten, gevolgd door een kraaiende of hoge kuch. Deze episoden eindigen dikwijls met het ophoesten van een dik, helder slijm, vaak gevolgd door braken. Ze vinden aanvankelijk 's nachts plaats en komen daarna vaker overdag voor, en kunnen een tot twee maanden aanhouden.
  • Bij baby's ontwikkelt de typische hoest zich niet altijd en kunnen de hoestbuiten worden gevolgd door korte perioden waarin de ademhaling stopt. Na deze fase worden de hoestbuien minder frequent en minder zwaar en wordt de baby geleidelijk aan beter (dit kan tot wel drie maanden duren).

Adolescenten, volwassenen of kinderen die gedeeltelijk geïmmuniseerd zijn, hebben in het algemeen mildere of enigszins andere symptomen. In deze groepen en bij zeer jonge baby's is kinkhoest moeilijker te diagnosticeren.

family illustration

Wat zijn de complicaties van kinkhoest?

De ernstigste vormen van kinkhoest komen voor bij baby's. Kinkhoest bij niet-gevaccineerde baby's of baby's wier moeder niet gevaccineerd is, kan bijzonder ernstig zijn. Complicaties zijn onder andere longontsteking, encefalopathie (een ziekte van de hersenen), epileptische aanvallen en zelfs overlijden.

Bij volwassenen en oudere kinderen zijn de complicaties onder meer gedurende korte perioden niet kunnen ademen, gebroken ribben, rectale prolaps en hernia's.

Hoe verspreidt kinkhoest zich?

Kinkhoest wordt verspreid via druppeltjes in de lucht die vrijkomen wanneer de besmette persoon hoest. Kinkhoest kan ook worden verspreid door een persoon die een milde vorm van de ziekte heeft, of door een geïnfecteerd persoon die helemaal geen symptomen heeft. Vaak brengen oudere broers en zussen en ouders die de bacterie bij zich dragen de ziekte mee naar huis en besmetten ze een kind in het gezin.

Wie loopt risico op kinkhoest?

Iedereen die niet gevaccineerd is met het kinkhoestvaccin, of van wie de vaccinatiestatus niet up-to-date is, loopt het risico de ziekte op te lopen.

Baby being vaccinated

Hoe kan kinkhoest worden voorkomen?

De belangrijkste manier om kinkhoest te voorkomen is door immunisatie. Het vaccin voor kinkhoest wordt meestal gegeven in combinatie met vaccinaties tegen difterie en tetanus (vaak ook in combinatie met vaccinaties tegen polio, Haemophilus influenzae en hepatitis B). Een primaire kuur van 2-3 doses wordt meestal gegeven aan kinderen tussen twee en twaalf maanden oud, in overeenstemming met het nationale vaccinatieschema. Een derde of vierde dosis wordt aanbevolen op de leeftijd van 11-24 maanden, en nog een dosis tussen drie en zeven jaar.

Sommige EU/EER-landen bevelen boostervaccinaties aan voor adolescenten, volwassenen en/of vrouwen tijdens de zwangerschap, die de baby ook tijdelijk beschermen wanneer deze eenmaal geboren is. Sommige landen bevelen ook een boostervaccinatie aan voor onbeschermde, pas bevallen vrouwen, om het risico van overdracht van de ziekte op de baby te verminderen.

Hoe wordt kinkhoest behandeld?

Om kinkhoest te behandelen en verdere verspreiding van de ziekte te voorkomen kunnen antibiotica worden gebruikt. Om zo effectief mogelijk te zijn, moet de behandeling echter vroeg in het ziektebeloop beginnen, in de eerste één tot twee weken voor de episoden van veelvuldig en snel hoesten.

Raadpleeg voor meer informatie de website van ECDC: https://www.ecdc.europa.eu/en/pertussis/facts (EN)

NB: De informatie in dit informatieblad is bedoeld als algemene informatie en mag niet worden gebruikt ter vervanging van de individuele deskundigheid en het oordeel van een professionele zorgverlener.

Meer informatiebladen

Difterie

De belangrijkste feiten over difterie, symptomen, complicaties, risicofactoren, hoe HPV zich verspreidt, preventie en behandeling.

Hepatitis A

De belangrijkste feiten over hepatitis A, symptomen, complicaties, risicofactoren, verspreiding, preventie en behandeling.

Humaan papillomavirus (HPV)

De belangrijkste feiten over HPV, symptomen, complicaties, risicofactoren, hoe HPV zich verspreidt, preventie en behandeling.

Page last updated 13 mrt 2020